2.2.3.Gevolgen
Communicatieve uitdagingen kunnen zich vertalen in moeite met het begrijpen van mondelinge en/of schriftelijke communicatie. Denk daarbij aan het begrijpen van een telefoongesprek, een journalist op TV, een grapje van een huisgenoot, een gesprek met een arts over je gezondheid, een intiem gesprek met je partner, maar ook aan het begrijpen van een berichtje op je mobiel, het lezen van een
krantenartikel, een bijsluiter, een recept in een kookboek, een aanvraagformulier, een brief, een website, …. Naast moeite met het begrijpen van de ander, kunnen mensen met communicatieve uitdagingen ook moeite ervaren met het zichzelf uiten in mondelinge en/of schriftelijke communicatie, al dan niet verbaal. Denk daarbij aan het kenbaar maken van eigen gedachten, wensen, zorgen, gevoelens, verlangens, irritaties, dromen, meningen, maar ook aan de uitdagingen met onderhandelen, discussiëren, relaties opbouwen, verbinden. Voor de bewoners van Kwecoo gaat het om kleine uitdagingen op het gebied van communicatie: Denk aan het bestellen van een brood bij de bakker of andere boodschappen, maar ook om grote uitdagingen zoals keuzes maken in het algemeen, invulling geven aan je dag, het besef van tijd, oorzaak-gevolg, het aangeven van je eigen grenzen, voelen van andermans grenzen (met een gebrek aan inlevingsvermogen).
Omwille van de ervaren communicatieve uitdagingen en de complexiteit van het begrijpen van gewoonten en gebruiken van de omgeving hebben deze mensen moeite met hun communicatieve zelfredzaamheid. Dit heeft gevolgen voor het leren, het gedrag, de communicatie en de participatie. Het heeft gevolgen op zowel fysiek als psychosociaal-emotioneel gebied. Deze mensen voelen zich vaak verloren en onbegrepen. Jezelf aansturen, je gedachten ordenen, je afstemmen op de ander doen we immers vaak met taal. We praten als het ware met onszelf en dit is voor mensen met communicatieve uitdagingen juist moeilijk. Ze snappen vaak de ander verkeerd waardoor ze in de war raken en niet weten hoe te handelen en zich te houden. Dit leidt tot frustraties, isolatie en zelfs tot fysieke klachten, maar ook tot ongewenst gedrag: dit kan externaliserend en internaliserend zijn. Het gedrag kan immers naast storend ook eerder stil en teruggetrokken zijn, vanuit een onveilig gevoel. Ongewenst gedrag is daarbij vaak een hulpvraag, waarbij de ander deze hulpvraag niet direct herkent en vertaalt.
Bij mensen met communicatieve uitdagingen komen er meer depressie, gebrek aan zelfvertrouwen, angst, impulsiviteit, concentratieproblemen, slaap- en stemmingsproblemen, moeite met het aangaan en onderhouden van vriendschappen en sociaal isolement voor. Communicatieve uitdagingen leiden er tevens toe dat deze mensen veel energie moeten steken in de communicatie met anderen waardoor ze minder energie overhouden voor andere zaken. Mensen met communicatieve uitdagingen vinden veel moeilijker of zelfs geen plaats op de arbeidsmarkt.
(Wittgenstein)